Việc sở hữu bằng lái xe ô tô B1 tại Việt Nam đang đứng trước những thay đổi mang tính pháp lý rất lớn. Cụ thể, kể từ ngày 01 tháng 01 năm 2025, Luật Trật tự An toàn Giao thông Đường bộ 2024 sẽ chính thức có hiệu lực. Luật mới đã điều chỉnh đáng kể về phân hạng giấy phép lái xe, đặc biệt là hạng B1. Người dân cần nắm rõ thời hạn sử dụng và điều khoản chuyển tiếp để tránh vi phạm các quy định mới. Điều này đặc biệt quan trọng đối với những người đang có ý định thi bằng lái xe trong tương lai gần.
Phạm Vi Điều Khiển Của Bằng Lái Xe Hạng B1 Hiện Hành
Trước khi Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 có hiệu lực, phạm vi điều khiển của bằng lái xe hạng B1 được quy định chi tiết tại khoản 4 Điều 59 Luật Giao thông đường bộ 2008. Đây là những quy định mà hàng triệu tài xế Việt Nam đã quen thuộc. Bằng B1 thời điểm này dành cho đối tượng không hành nghề lái xe.
Hạng B1 được chia thành hai loại chính, phục vụ cho các nhu cầu lái xe khác nhau của người dân. Sự phân biệt này dựa trên loại hộp số mà người lái xe sử dụng.
Bằng B1 Số Tự Động (B1 Số Tự Động)
Giấy phép lái xe hạng B1 số tự động được cấp cho người không hành nghề lái xe. Giấy phép này cho phép điều khiển các loại phương tiện có hệ thống truyền động tự động. Đây là lựa chọn phổ biến cho những người lái xe gia đình.
Các loại xe được phép điều khiển bao gồm ô tô số tự động chở người đến 9 chỗ ngồi. Số chỗ ngồi này đã bao gồm cả chỗ ngồi của người lái xe.
Ngoài ra, bằng B1 số tự động cũng áp dụng cho ô tô tải. Các loại xe tải này, kể cả ô tô tải chuyên dùng số tự động, phải có trọng tải thiết kế dưới 3.500 kg. Cuối cùng, bằng này còn cho phép điều khiển ô tô dùng cho người khuyết tật.
Bằng B1 Số Sàn (B1)
Đối với hạng B1 thông thường (số sàn), người lái xe được cấp phép điều khiển các loại xe đa dạng hơn. Tương tự như B1 số tự động, bằng này cũng dành cho người không hành nghề lái xe chuyên nghiệp. Đây là điểm khác biệt cốt lõi so với bằng lái xe hạng B2 trước đây.
Bằng B1 cho phép điều khiển ô tô chở người đến 9 chỗ ngồi, đã bao gồm chỗ ngồi của người lái xe. Điều này không phân biệt giữa xe số tự động hay số sàn.
Phạm vi còn mở rộng đến ô tô tải, kể cả ô tô tải chuyên dùng. Các loại xe này cần có trọng tải thiết kế dưới 3.500 kg. Hơn nữa, người có bằng B1 còn được điều khiển máy kéo kéo một rơ moóc. Trọng tải thiết kế của rơ moóc kéo theo này phải dưới 3.500 kg.
Quy Định Mới Về Phân Hạng Bằng Lái Xe B1 Từ Năm 2025
Quy định về bằng lái xe ô tô B1 sẽ thay đổi căn bản kể từ ngày 01 tháng 01 năm 2025. Sự thay đổi này được quy định tại khoản 1 Điều 57 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024. Mục đích là nhằm sắp xếp lại hệ thống phân hạng giấy phép lái xe, phù hợp hơn với tiêu chuẩn quốc tế.
B1 Không Còn Được Lái Xe Ô Tô Khi Cấp Mới
Theo Luật mới, hạng B1 sẽ được cấp cho người lái xe mô tô ba bánh. Phạm vi điều khiển còn bao gồm cả các loại xe quy định cho giấy phép lái xe hạng A1. Điều này đồng nghĩa rằng, giấy phép lái xe hạng B1 cấp mới từ năm 2025 sẽ không còn được phép điều khiển ô tô như trước đây.
Việc thay đổi này thực chất là việc sử dụng ký hiệu B1 để thay thế cho ký hiệu hạng A3 cũ. Bằng A3 trước đây cấp cho người điều khiển xe mô tô ba bánh. Sự hoán đổi ký hiệu này là một điểm mấu chốt mà người dân cần nắm rõ.
Các loại xe mà người có bằng lái B1 (cấp mới từ 2025) được phép lái bao gồm xe mô tô ba bánh. Ngoài ra, họ còn được lái xe mô tô hai bánh có dung tích xi-lanh đến 125 cm3. Hoặc họ có thể lái xe có công suất động cơ điện đến 11 kW.
Điều Kiện Mới Để Lái Xe Ô Tô Từ Năm 2025
Với việc hạng B1 mới không còn cho phép lái ô tô, người lái xe ô tô bắt buộc phải tham gia sát hạch giấy phép lái xe từ hạng B trở lên. Hạng B sẽ là hạng giấy phép lái xe cơ bản nhất cho ô tô cá nhân và xe tải nhẹ.
Hạng B được quy định tại điểm d khoản 1 Điều 57 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024. Giấy phép lái xe hạng B cấp cho người lái xe ô tô chở người đến 08 chỗ. Số chỗ ngồi này không kể chỗ của người lái xe.
Ngoài ra, bằng B cũng cấp cho xe ô tô tải và ô tô chuyên dùng. Các loại xe này phải có khối lượng toàn bộ theo thiết kế đến 3.500 kg. Cuối cùng, người có bằng B còn được phép kéo rơ moóc. Khối lượng toàn bộ theo thiết kế của rơ moóc phải đến 750 kg.
Ảnh Hưởng Của Thay Đổi Đến Người Đang Sở Hữu Bằng B1
Luật mới luôn có các điều khoản chuyển tiếp nhằm bảo vệ quyền lợi của người dân đã được cấp giấy phép lái xe theo quy định cũ. Điều 89 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 quy định rõ về vấn đề này. Điều khoản chuyển tiếp là phần thông tin quan trọng nhất đối với những người đã có bằng lái.
Tiếp Tục Sử Dụng Theo Thời Hạn Cũ
Giấy phép lái xe đã được cấp trước ngày Luật mới có hiệu lực thi hành sẽ tiếp tục được sử dụng. Thời hạn sử dụng sẽ căn cứ theo thời hạn ghi trên giấy phép lái xe đó. Điều này có nghĩa là bằng lái bằng lái xe ô tô b1 hiện tại của bạn vẫn có giá trị bình thường.
Người đã có bằng lái xe B1 trước ngày 01/01/2025 thì vẫn được tiếp tục sử dụng. Họ không phải thi lại giấy phép lái xe hạng B để được lái ô tô trong thời hạn còn hiệu lực. Tuy nhiên, phạm vi sử dụng phương tiện vẫn phải tuân thủ quy định cũ.
Cụ thể, bằng lái xe B1 số tự động tiếp tục điều khiển xe ô tô số tự động chở người đến 08 chỗ. Nó bao gồm cả xe ô tô tải chuyên dùng số tự động có trọng tải dưới 3.500 kg. Tương tự, bằng lái xe B1 số sàn tiếp tục điều khiển xe ô tô chở người đến 08 chỗ. Nó bao gồm cả xe ô tô tải, máy kéo có trọng tải dưới 3.500 kg.
Quy Định Đổi, Cấp Lại Bằng B1 Từ Năm 2025
Khi bằng lái xe B1 đã được cấp trước năm 2025 hết thời hạn, người lái xe vẫn phải thực hiện sát hạch. Việc này nhằm được cấp giấy phép lái xe hạng B theo quy định mới. Quá trình đổi, cấp lại này có những điểm đáng chú ý.
Giấy phép lái xe hạng B1 số tự động được đổi, cấp lại sang giấy phép lái xe hạng B. Tuy nhiên, bằng B mới này sẽ có điều kiện hạn chế. Người lái chỉ được điều khiển xe ô tô số tự động mà thôi.
Đối với giấy phép lái xe hạng B1 (số sàn) và B2 cũ, chúng được đổi, cấp lại sang giấy phép lái xe hạng B. Hoặc người lái có thể đổi sang hạng C1. Quá trình này cũng bao gồm việc cấp chứng chỉ điều khiển xe máy chuyên dùng. Chứng chỉ này dành cho người điều khiển máy kéo có trọng tải đến 3.500 kg.
Bằng lái xe ô tô B1: Phân hạng giấy phép lái xe từ năm 2025
Thay Đổi Về Thời Hạn Sử Dụng Của Bằng Lái Xe Hạng B1
Bên cạnh sự thay đổi về phạm vi điều khiển, thời hạn sử dụng của bằng lái xe hạng B1 cũng có những điểm mới. Luật mới nhằm thống nhất và đơn giản hóa thời hạn của các hạng giấy phép lái xe cơ bản. Sự thay đổi này có ý nghĩa lớn đối với người sở hữu bằng B1 mới.
Thời Hạn Bằng B1 Theo Quy Định Hiện Hành
Theo quy định hiện hành tại Điều 17 Thông tư 12/2017/TT-BGTVT, bằng lái xe B1 có thời hạn xác định. Thời hạn này phụ thuộc vào giới tính và độ tuổi của người lái xe. Đây là cơ sở để cơ quan chức năng quản lý sức khỏe của người lái.
Cụ thể, giấy phép lái xe hạng B1 có thời hạn đến khi người lái xe đủ 55 tuổi đối với nữ. Đối với nam giới, thời hạn là đến khi đủ 60 tuổi. Quy định này đảm bảo rằng người lớn tuổi cần kiểm tra sức khỏe định kỳ.
Trường hợp người lái xe trên 45 tuổi đối với nữ hoặc trên 50 tuổi đối với nam thì thời hạn sẽ khác. Giấy phép lái xe được cấp có thời hạn 10 năm, kể từ ngày cấp. Điều này áp dụng cho những người lớn tuổi hơn khi tham gia thi sát hạch.
Thời Hạn Bằng B1 Mới Từ Năm 2025
Từ năm 2025, quy định về thời hạn của bằng lái xe hạng B1 sẽ thay đổi hoàn toàn. Khoản 5 Điều 57 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 nêu rõ điều này. Việc thay đổi này là một bước tiến nhằm giảm bớt thủ tục hành chính.
Giấy phép lái xe các hạng A1, A và B1 (mới) sẽ được quy định là không thời hạn. Đây là một điểm mới tích cực cho người có bằng B1 mới. Họ sẽ không cần lo lắng về việc đổi bằng do hết hạn theo tuổi tác hay thời gian.
Sự thay đổi này đồng nghĩa với việc bằng B1 mới chỉ cho phép lái mô tô ba bánh và xe máy hạng A1. Vì thế, việc quy định không thời hạn là hợp lý. Tuy nhiên, người đang sở hữu bằng bằng lái xe ô tô B1 cũ vẫn phải tuân thủ thời hạn ghi trên bằng cho đến khi đổi sang hạng B.
Phân Tích Chuyên Sâu Các Hạng Giấy Phép Lái Xe Liên Quan
Để hiểu rõ hơn về sự thay đổi của hạng B1, cần xem xét chi tiết các hạng giấy phép lái xe liên quan. Luật mới đã sắp xếp lại hệ thống này một cách có hệ thống. Việc này nhằm mục tiêu nâng cao tính an toàn và minh bạch.
Hạng Giấy Phép Lái Xe Cơ Bản Thay Thế Bằng B1/B2 Cũ
Trong hệ thống mới, hạng B sẽ là hạng cơ bản cho người lái xe ô tô cá nhân. Hạng B cấp cho xe ô tô chở người đến 8 chỗ (không kể người lái) và xe tải dưới 3.500 kg. Điều này thay thế hoàn toàn chức năng của bằng B1 và B2 cũ.
Sự khác biệt giữa bằng B số sàn và B tự động có thể sẽ không còn tồn tại. Tuy nhiên, quy định chuyển tiếp cho thấy việc đổi bằng B1 số tự động cũ sang B mới sẽ có điều kiện hạn chế. Điều này nhằm đảm bảo người lái xe tự động không được phép lái xe số sàn nếu chưa sát hạch.
Việc hợp nhất B1 và B2 cũ thành Hạng B mới giúp đơn giản hóa thủ tục. Người muốn lái xe ô tô từ 2025 chỉ cần thi Hạng B. Điều này sẽ giúp các cơ sở đào tạo lái xe tập trung hơn vào chất lượng.
Sự Liên Kết Của Bằng B1 Mới Với Hạng A1
Hạng B1 mới (từ 2025) có phạm vi điều khiển bao gồm các loại xe quy định cho giấy phép lái xe hạng A1. Hạng A1 là giấy phép lái xe mô tô hai bánh thông dụng nhất.
A1 cấp cho người lái xe mô tô hai bánh có dung tích xi-lanh đến 125 cm3. Hoặc nó áp dụng cho xe có công suất động cơ điện đến 11 kW. Đây là loại xe máy phổ biến nhất hiện nay.
Việc gộp A1 và mô tô ba bánh vào B1 mới là một cách phân hạng hợp lý. Nó giúp nhóm các phương tiện cơ giới có công suất nhỏ. Đồng thời, nó tách biệt hoàn toàn chúng với nhóm phương tiện ô tô.
Các Bước Cần Chuẩn Bị Cho Người Sắp Thi Bằng Lái
Đối với những người có kế hoạch thi bằng lái xe trong thời gian tới, việc nắm rõ Luật mới là rất quan trọng. Tùy thuộc vào mục đích sử dụng, họ cần có kế hoạch chuẩn bị khác nhau. Điều này giúp tối ưu hóa thời gian và chi phí.
Nếu Muốn Lái Xe Ô Tô Cá Nhân
Nếu mục tiêu là lái xe ô tô cá nhân, người thi cần chuẩn bị cho kỳ sát hạch hạng B. Việc này nên được thực hiện càng sớm càng tốt. Thời điểm tốt nhất là thi trước ngày 01/01/2025, nếu có thể.
Việc thi bằng B trước 2025 giúp người lái có thời gian sử dụng dài hơn. Bằng B1/B2 cũ có thể vẫn sử dụng phạm vi lái ô tô cho đến hết thời hạn. Sau đó, họ sẽ chỉ cần đổi sang hạng B mà không cần thi lại từ đầu. Tuy nhiên, nếu thi sau 2025, việc học và thi phải theo chương trình Hạng B mới.
Nếu Chỉ Muốn Lái Mô Tô Ba Bánh Hoặc Xe Máy
Nếu nhu cầu chỉ là lái xe mô tô ba bánh hoặc xe máy dưới 125cc, người thi có thể chờ thi bằng B1 mới. Bằng B1 mới có lợi thế là không thời hạn. Điều này giúp giảm thiểu việc phải đổi hoặc cấp lại sau này.
Tuy nhiên, người lái cần cân nhắc kỹ về khả năng sau này muốn lái ô tô. Nếu có dự định lái ô tô, việc thi bằng B ngay từ đầu vẫn là lựa chọn tối ưu. Việc này giúp tránh phải thi lại một lần nữa sau này.
Tầm Quan Trọng Của Việc Hiểu Các Điều Khoản Chuyển Tiếp
Người đang sở hữu bằng lái xe ô tô B1 cần lưu ý về việc đổi bằng khi hết hạn. Mặc dù Luật mới có quy định chuyển tiếp, việc sát hạch là bắt buộc. Do đó, người lái cần cập nhật kiến thức và kỹ năng lái xe thường xuyên.
Điều này đảm bảo rằng họ đủ điều kiện sức khỏe và năng lực. Qua đó, họ có thể vượt qua kỳ sát hạch để được cấp giấy phép lái xe hạng B. Việc chuẩn bị kỹ lưỡng sẽ giúp quá trình chuyển đổi diễn ra suôn sẻ và hợp pháp.
Sự thay đổi về bằng lái xe hạng B1 từ ngày 01 tháng 01 năm 2025 là một điểm nhấn quan trọng của Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024. Với những quy định mới, hạng bằng lái xe ô tô B1 cấp mới sẽ không còn cho phép điều khiển ô tô, mà chỉ áp dụng cho xe mô tô ba bánh và xe máy hạng A1. Những người đã có bằng B1 cũ vẫn được tiếp tục sử dụng theo phạm vi và thời hạn hiện có, nhưng sẽ phải thực hiện sát hạch để chuyển đổi sang hạng B khi bằng hết hạn. Việc nắm rõ những điều khoản chuyển tiếp và phạm vi sử dụng mới là điều kiện tiên quyết để mọi người tham gia giao thông đúng luật và an toàn.
Ngày cập nhật gần nhất 28/11/2025 by David Nguyễn
David Nguyễn là chuyên viên sản xuất nội dung tại OTOTMT.COM, kênh thông tin chính thức của TMT Motors. Với niềm đam mê đối với các dòng xe thương mại và hơn 8 năm kinh nghiệm trong ngành ô tô, David tập trung xây dựng các nội dung chính xác, dễ hiểu và mang tính ứng dụng cao về lĩnh vực sản xuất, lắp ráp và phân phối xe tại Việt Nam.
