Việc vệ sinh nội thất hoặc sửa chữa hệ thống dây điện dưới ghế đòi hỏi bạn phải biết cách tháo ghế xe ô tô một cách chính xác. Thao tác này, dù đơn giản, nhưng nếu không tuân thủ quy trình có thể làm hỏng hệ thống điện hoặc các bu lông cố định ghế. Bài viết này sẽ cung cấp hướng dẫn chi tiết, nhấn mạnh vào các bước chuẩn bị an toàn và kỹ thuật tháo lắp chuyên nghiệp. Đây là kiến thức thiết yếu giúp chủ xe tự bảo dưỡng xe tại nhà.
Chuẩn Bị Toàn Diện Trước Khi Tháo Ghế Xe Hơi
Quá trình tháo ghế ô tô không chỉ là việc vặn ốc vít. Nó yêu cầu sự chuẩn bị kỹ lưỡng về dụng cụ và kiến thức an toàn. Việc này đảm bảo quá trình diễn ra suôn sẻ, không gây hư hỏng hay nguy hiểm cho người thực hiện.
Đảm Bảo An Toàn Tuyệt Đối Trước Khi Tháo
An toàn điện là ưu tiên hàng đầu trước khi tiến hành bất kỳ thao tác nào dưới gầm ghế. Ghế ô tô hiện đại thường tích hợp nhiều hệ thống điện tử phức tạp.
Ngắt kết nối ắc quy là bước quan trọng nhất để vô hiệu hóa toàn bộ hệ thống điện. Điều này giúp ngăn ngừa rủi ro chập mạch hoặc kích hoạt ngoài ý muốn các bộ phận nhạy cảm như túi khí (Airbag).
Bạn nên tháo cực âm trước, sau đó mới tháo cực dương của ắc quy. Sau khi tháo, đợi ít nhất 10-15 phút để đảm bảo toàn bộ điện tích dư trong hệ thống đã được giải phóng hết. Việc này đặc biệt quan trọng với các xe có hệ thống an toàn phức tạp.
Sử dụng găng tay bảo hộ và kính bảo hộ là điều cần thiết để bảo vệ tay và mắt. Các cạnh sắc dưới gầm ghế hoặc bụi bẩn có thể gây tổn thương trong quá trình thao tác.
Dụng Cụ Chuyên Dụng Cần Thiết Cho Thao Tác
Việc chuẩn bị đầy đủ dụng cụ sẽ giúp quy trình tháo ghế diễn ra nhanh chóng và chính xác. Các loại bu lông, ốc vít trên xe thường sử dụng kích thước hệ mét tiêu chuẩn.
Bộ cờ lê, tuýp chất lượng cao là không thể thiếu. Các kích cỡ phổ biến thường dùng là 10mm, 12mm, 14mm, tùy thuộc vào dòng xe và đời xe cụ thể.
Bạn cũng cần có một thanh nối dài (extension bar) để tiếp cận các bu lông nằm sâu bên trong. Tuốc nơ vít dẹt và tua vít bake cũng cần thiết để tháo các ốp nhựa bảo vệ hoặc giắc cắm điện.
Nếu bạn cần mua sắm các dụng cụ chuyên dụng, các cửa hàng phụ tùng ô tô trên phố Nguyễn Khánh Toàn, Cầu Giấy, Hà Nội là những địa chỉ đáng tin cậy. Luôn chọn dụng cụ chất lượng để tránh làm trờn đầu bu lông.
Phân Loại Hệ Thống Ghế Ô Tô Cụ Thể
Trước khi tháo, bạn cần xác định loại ghế xe đang xử lý. Ghế chỉnh cơ và ghế chỉnh điện có quy trình tháo lắp khác nhau.
Ghế chỉnh cơ đơn giản hơn, chủ yếu chỉ cần tháo bu lông cố định và dây đai an toàn. Chúng thường ít dây điện kết nối.
Ghế chỉnh điện phức tạp hơn nhiều vì có thêm mô-tơ điều chỉnh vị trí, sưởi, thông gió. Các loại ghế này có nhiều giắc cắm điện và dây cảm biến cần ngắt kết nối cẩn thận.
Ghế lái và ghế phụ phía trước thường có dây kết nối với hệ thống túi khí, trong khi ghế sau có thể chỉ có dây cảm biến đai an toàn. Hiểu rõ sự khác biệt này giúp bạn thao tác an toàn hơn.
Quy Trình Tháo Ghế Trước Trên Xe Du Lịch
Ghế trước là loại ghế phức tạp nhất do có nhiều tính năng tích hợp và liên quan trực tiếp đến hệ thống an toàn của xe. Quy trình cần được thực hiện tuần tự để đảm bảo an toàn.
Ngắt Nguồn Điện và Tháo Vỏ Ốp Bảo Vệ
Sau khi đã ngắt kết nối ắc quy và đợi đủ thời gian, bạn bắt đầu ngắt các kết nối điện. Đầu tiên, hãy tháo các nắp che hoặc ốp nhựa dưới gầm ghế.
Các ốp này thường được cố định bằng lẫy hoặc vít nhỏ. Sử dụng tuốc nơ vít để nhẹ nhàng cạy và tháo chúng ra.
Bước tiếp theo là xác định vị trí các giắc cắm điện. Các giắc này thường có màu sắc khác nhau, ví dụ giắc màu vàng hoặc cam thường liên quan đến hệ thống túi khí (SRS) và cần được xử lý hết sức cẩn thận.
Luôn dùng tay hoặc dụng cụ chuyên dụng để nhấn vào lẫy khóa của giắc cắm trước khi kéo ra. Tuyệt đối không được giật mạnh dây điện vì có thể làm hỏng chân giắc.
Xác Định và Tháo Bu Lông Cố Định Ray Trượt
Mỗi ghế trước thường được cố định với sàn xe bằng bốn bu lông lớn. Chúng nằm ở các góc của ray trượt.
Để tiếp cận dễ dàng hơn, bạn nên trượt ghế về phía trước hết mức để tháo hai bu lông phía sau. Sau đó, trượt ghế về phía sau hết mức để tháo hai bu lông phía trước.
Hãy sử dụng cờ lê hoặc tuýp có kích thước chính xác để nới lỏng bu lông. Nên sử dụng lực vừa đủ, tránh làm trờn đầu ốc hoặc làm hỏng ren.
Bạn cần giữ lại bu lông theo từng vị trí để tránh nhầm lẫn khi lắp lại. Một số bu lông có thể có vòng đệm đặc biệt để cách ly rung động.
Các bước chuẩn bị dụng cụ để tháo bu lông cố định ghế xe ô tô
Tháo Dây Đai An Toàn và Cảm Biến
Ở một số mẫu xe, dây đai an toàn được gắn trực tiếp vào khung ghế thay vì trụ B. Nếu là trường hợp này, bạn cần tháo bu lông cố định dây đai.
Bu lông này thường có kích thước lớn và cần lực siết (torque) cao. Việc tháo lắp phải thật chính xác để đảm bảo an toàn khi sử dụng xe.
Sau khi đã ngắt hết dây điện và tháo bu lông sàn, ghế đã sẵn sàng để nhấc ra. Hãy đảm bảo không còn bất kỳ dây hoặc giắc cắm nào bị mắc kẹt.
Nếu có thể, hãy đánh dấu vị trí các giắc cắm và dây điện bằng băng keo màu. Điều này sẽ giúp quá trình lắp đặt lại nhanh chóng và tránh sai sót.
Nhấc Ghế Ra Khỏi Khoang Lái
Ghế xe ô tô, đặc biệt là ghế chỉnh điện, rất nặng và cồng kềnh. Bạn nên có ít nhất một người hỗ trợ trong bước này.
Nghiêng ghế về phía sau hoặc phía trước một chút để kiểm tra lần cuối các kết nối dưới gầm. Nhẹ nhàng nhấc ghế lên khỏi sàn xe.
Cẩn thận khi nhấc ghế qua cửa xe để tránh làm trầy xước các chi tiết nội thất và lớp sơn. Đặt ghế ở nơi an toàn, khô ráo.
Tránh làm đổ ghế để bảo vệ các mô-tơ điện tử bên trong. Nếu cần vệ sinh ghế, hãy dùng dụng cụ chuyên dụng và tránh làm ướt các bộ phận điện.
Quy Trình Tháo Ghế Sau và Đặc Thù Xe Thương Mại
Ghế sau thường đơn giản hơn ghế trước, nhưng lại có nhiều biến thể tùy thuộc vào mục đích sử dụng (gập, cố định, chia tỷ lệ). Đặc biệt, ghế trên các dòng xe thương mại như xe tải TMT hoặc Sinotruk có cấu tạo khác biệt.
Tháo Ghế Sau Loại Gập và Loại Cố Định
Nhiều xe du lịch sử dụng ghế sau loại gập để mở rộng không gian chứa đồ. Ghế loại này thường được cố định bằng các chốt khóa hoặc lẫy ở phía trên và dưới.
Bạn cần tìm và kéo lẫy gập, thường nằm ở phần tựa lưng hoặc trong khoang hành lý. Sau khi gập, phần tựa lưng hoặc đệm ghế có thể được nhấc ra khỏi chốt cố định.
Với ghế cố định (thường là hàng ghế thứ hai hoặc xe đời cũ), bu lông có thể bị ẩn. Chúng thường nằm dưới các nắp nhựa hoặc được giấu dưới đệm ghế.
Để tháo đệm ghế, bạn cần tìm và kéo mạnh phần trước của đệm lên để nhả các chốt kẹp. Sau khi đệm được nhấc ra, các bu lông cố định khung ghế sẽ lộ ra.
Minh họa quy trình tháo bu lông dưới ghế sau xe tải TMT
Đặc Thù Ghế Xe Tải và Xe Thương Mại
Các dòng xe tải ben TMT, xe đầu kéo hoặc xe thùng thường có thiết kế nội thất đơn giản hơn. Ghế thường là loại chỉnh cơ và ít có hệ thống điện phức tạp.
Tuy nhiên, ghế xe thương mại lại thường xuyên phải chịu tải trọng và rung lắc lớn. Điều này khiến bu lông cố định có xu hướng bị siết chặt hơn hoặc bị rỉ sét.
Trong trường hợp này, việc sử dụng dung dịch chống rỉ sét (penetrating oil) trước khi tháo là rất cần thiết. Hãy xịt một lượng nhỏ vào bu lông và đợi vài phút để dung dịch phát huy tác dụng.
Đối với xe tải Sinotruk, một số dòng có ghế hơi (air-suspension seat) để tăng sự thoải mái cho tài xế. Việc tháo ghế này đòi hỏi phải xả hết áp suất hơi và ngắt kết nối ống dẫn khí. Đây là thao tác phức tạp yêu cầu chuyên môn cao.
Lắp Đặt Lại Ghế Ô Tô An Toàn và Chuẩn Kỹ Thuật
Lắp đặt lại ghế xe ô tô đòi hỏi sự tỉ mỉ hơn cả khi tháo. Đảm bảo mọi thứ được cố định chắc chắn là điều kiện tiên quyết cho sự an toàn khi vận hành xe.
Quy Tắc Siết Bu Lông Đúng Tiêu Chuẩn Lực
Việc siết bu lông ray trượt phải đảm bảo đúng lực siết (torque specification) do nhà sản xuất quy định. Lực siết quá yếu sẽ khiến ghế bị lỏng, rung lắc, mất an toàn. Lực siết quá mạnh có thể làm hỏng ren hoặc biến dạng khung gầm.
Bạn nên sử dụng cờ lê lực (torque wrench) để đảm bảo siết bu lông chính xác. Thông số lực siết cụ thể có thể tìm thấy trong sách hướng dẫn bảo trì của xe.
Thứ tự siết bu lông cũng rất quan trọng. Hãy siết theo trình tự chéo nhau (ví dụ: bu lông trước bên trái, rồi bu lông sau bên phải) để phân bổ lực đều và đảm bảo ghế được cố định cân bằng.
Kiểm tra trực quan sau khi siết xong. Không có bất kỳ khoảng hở nào giữa ray trượt và sàn xe.
Kết Nối Lại Dây Điện và Hệ Thống Túi Khí
Việc kết nối lại các giắc cắm điện phải được thực hiện trước khi lắp bu lông cuối cùng. Bạn cần đảm bảo tất cả các giắc đã được cắm chặt và khóa lẫy an toàn.
Giắc cắm túi khí (thường là màu vàng) cần được ưu tiên kiểm tra kỹ lưỡng. Một kết nối lỏng lẻo có thể khiến đèn cảnh báo túi khí bật sáng hoặc hệ thống không hoạt động khi xảy ra va chạm.
Sau khi ghế đã được cố định chắc chắn và tất cả dây điện đã được kết nối, bạn mới tiến hành lắp lại các vỏ ốp nhựa bảo vệ đã tháo lúc đầu. Đảm bảo không còn dây điện nào bị kẹt hoặc nằm dưới vị trí dễ bị mài mòn.
Kiểm Tra Chức Năng Hoạt Động Toàn Diện
Sau khi hoàn tất việc lắp ghế, bạn tiến hành kết nối lại ắc quy (cực dương trước, cực âm sau). Sau đó, lên xe và bật khóa điện.
Theo dõi bảng điều khiển để đảm bảo đèn cảnh báo túi khí tắt sau vài giây. Nếu đèn tiếp tục sáng, điều đó có nghĩa là có lỗi trong hệ thống SRS, thường do giắc cắm bị lỏng.
Kiểm tra tất cả các chức năng của ghế: trượt tới/lui, ngả lưng, nâng hạ, sưởi và thông gió. Đảm bảo mọi tính năng đều hoạt động bình thường.
Cuối cùng, dùng tay lay mạnh ghế theo mọi hướng để kiểm tra độ chắc chắn của các bu lông cố định. Ghế đã lắp đặt đúng kỹ thuật sẽ không bị rung lắc hay xê dịch.
Xử Lý Sự Cố Và Lời Khuyên Chuyên Gia
Dù quy trình tháo ghế đã được thực hiện cẩn thận, một số vấn đề vẫn có thể xảy ra. Nắm rõ các lỗi thường gặp sẽ giúp bạn xử lý nhanh chóng hoặc biết khi nào cần tìm đến sự trợ giúp chuyên nghiệp.
Xử Lý Bu Lông Bị Rỉ Sét hoặc Quá Chặt
Trên các xe cũ hoặc xe thường xuyên tiếp xúc với môi trường ẩm ướt, bu lông cố định ghế có thể bị rỉ sét. Bu lông rỉ sét rất khó tháo và dễ bị trờn đầu.
Sử dụng dung dịch chống rỉ sét chuyên dụng là giải pháp hiệu quả. Xịt dung dịch lên bu lông và đợi trong khoảng 10-15 phút để làm mềm rỉ sét.
Đôi khi, bạn cần dùng búa gõ nhẹ vào đầu bu lông để phá vỡ liên kết rỉ sét. Sử dụng thanh nối dài và lực từ từ sẽ giúp tháo bu lông an toàn hơn.
Nếu bu lông quá chặt và có nguy cơ bị gãy, hãy dùng súng hơi (impact wrench) nếu có. Nếu không, tốt nhất bạn nên dừng lại và tìm sự trợ giúp.
Giải Quyết Vấn Đề Đèn Cảnh Báo Túi Khí
Đèn cảnh báo túi khí (SRS) sáng sau khi lắp ghế là lỗi phổ biến nhất. Gần như 90% trường hợp là do kết nối giắc cắm dưới gầm ghế không chặt.
Bạn cần ngắt ắc quy và kiểm tra lại tất cả giắc cắm. Đảm bảo lẫy khóa đã đóng hoàn toàn và không có chân cắm nào bị cong.
Nếu kết nối đã chắc chắn mà đèn vẫn sáng, có thể hệ thống đã ghi nhận lỗi và cần được xóa bằng máy chẩn đoán (scanner). Chỉ các gara chuyên nghiệp mới có thiết bị này.
Tuyệt đối không được bỏ qua đèn cảnh báo túi khí. Nếu đèn sáng, hệ thống an toàn này có thể bị vô hiệu hóa khi xảy ra va chạm.
Khi Nào Cần Tìm Sự Trợ Giúp Chuyên Nghiệp
Việc tháo ghế xe ô tô liên quan đến hệ thống an toàn và điện tử phức tạp. Nếu bạn không tự tin vào dụng cụ hoặc kỹ thuật tháo lắp, hãy mang xe đến gara.
Mỗi dòng xe, đời xe có thiết kế ghế và hệ thống dây điện khác nhau. Luôn tham khảo sách hướng dẫn sử dụng của hãng xe trước khi thực hiện.
Tại Hà Nội, bạn có thể tham khảo gara ô tô Thái Phong trên đường Nguyễn Văn Cừ, Long Biên, Hà Nội để được hỗ trợ chuyên nghiệp. Các kỹ thuật viên có kinh nghiệm sẽ đảm bảo quá trình tháo lắp diễn ra an toàn và đúng tiêu chuẩn.
Việc tháo ghế chỉ nên thực hiện khi cần vệ sinh nội thất sâu, sửa chữa sàn xe, hoặc thay thế các bộ phận dưới gầm ghế. Tránh tháo lắp quá thường xuyên để bảo vệ các chi tiết cố định của xe.
Quy trình cách tháo ghế xe ô tô là một kỹ năng bảo dưỡng cơ bản mà mọi chủ xe đều nên biết để chủ động hơn trong việc chăm sóc phương tiện của mình. Việc tuân thủ các bước an toàn và kỹ thuật sẽ giúp bạn thực hiện công việc này một cách hiệu quả, đảm bảo an toàn tối đa cho bản thân và chiếc xe. Từ khâu chuẩn bị dụng cụ, ngắt kết nối ắc quy, đến việc siết lại bu lông cố định với lực chuẩn, mọi chi tiết đều góp phần vào độ bền và tính an toàn của xe hơi.
Ngày cập nhật gần nhất 08/12/2025 by David Nguyễn
David Nguyễn là chuyên viên sản xuất nội dung tại OTOTMT.COM, kênh thông tin chính thức của TMT Motors. Với niềm đam mê đối với các dòng xe thương mại và hơn 8 năm kinh nghiệm trong ngành ô tô, David tập trung xây dựng các nội dung chính xác, dễ hiểu và mang tính ứng dụng cao về lĩnh vực sản xuất, lắp ráp và phân phối xe tại Việt Nam.
